Gościem specjalnym 16. MFF WATCH DOCS będzie autor „Łaskawych” oraz książek reporterskich „Zapiski z Homs” i „Czeczenia. Rok III”, laureat nagrody Goncourtów Jonathan Littell, który w latach 1994-2001 pracował w międzynarodowej organizacji humanitarnej Action Internationale Contre la Faim. Ceremonię otwarcia festiwalu uświetni polska premiera jego filmu „Szkodliwe jednostki” („Wrong Elements”), który opowiada o dzieciach-żołnierzach przymusowo wcielanych do powstałej w Ugandzie pod koniec lat 80. Armii Bożego Oporu Josepha Kony’ego. Światowa premiera tego obrazu miała miejsce w maju tego roku na festiwalu w Cannes.
Kolejnym gościem festiwalu będzie Nima Sarvestani, członek jury 16. MFF WATCH DOCS i laureat Nagrody im. Marka Nowickiego, przyznawanejza wybitne osiągnięcia w ukazywaniu praw człowieka w filmie. W tegorocznym programie znalazła się retrospektywa twórczości Sarvestaniego. Widzowie zobaczą cztery jego filmy: „Sprzedana” („I Was Worth 50 Sheep”), „Ci którzy powiedzieli nie” („Those Who Said No”), „Za kratami nie nosimy burek” („No Burqas Behind Bars”) i „Więzienne siostry” („Prison Sisters”). Ostatni z tych obrazów zostanie pokazany podczas ceremonii zamknięcia festiwalu, która odbędzie się w czwartek 15 grudnia w Kinie Muranów. Film ten jest kontynuacją głośnego, wyróżnionego Emmy, Prix Europa i Nagrodą WATCH DOCS dokumentu „Za kratami nie nosimy burek”.
W tegorocznym konkursie o Nagrodę WATCH DOCS powalczy 12 wybitnych dokumentów z całego świata. W tej sekcji, obok „Szkodliwych jednostek” Littella, pokażemy m. in. dokument „Nieustraszony wróbel” („Hooligan Sparrow”) w reż. Nanfu Wang, poświęcony chińskiej aktywistce Ye Haiyan (a.k.a Nieustraszony Wróbel), słynącej z niekonwencjonalnych metod walki o prawa sex workerek. Bohaterka rusza do prowincji Hajnan, by protestować w obronie sześciu dziewczynek wykorzystanych seksualnie przez dyrektora szkoły. Film Nanfu Wang był prezentowany i nagradzany m. in. na festiwalach Sundance, Hot Docs, One World i Movies That Matter. W konkursie weźmie również udział obraz Mayi Zinshtein „Czyści” („Forever Pure”), dokumentujący dwa wyjątkowe lata w historii Beitaru Jerozolima – jednego z najsłynniejszych izraelskich klubów piłkarskich. Jego kibice to w większości ortodoksi, przekonani, że w Bejtarze nie mają prawa występować arabscy gracze… jednak właściciel klubu, rosyjski oligarcha Arkady Gajdamak, jest innego zdania i wprowadza do drużyny dwóch muzułmanów. Kolejnym filmem konkursowym jest „A 157”, przejmujący obraz kurdyjskiego reżysera Behrooza Nooranipoora, który odsłania bezmiar cierpienia jazydów pod rządami ISIS. A 157 to numer namiotu w jednym z obozów dla uchodźców na granicy iracko-tureckiej, w którym mieszkają samotnie trzy kurdyjskie jazydki: Hailin, Roken i Soolaf. O Nagrodę WATCH DOCS będzie też walczył dokument „Zrób sobie kraj” („DIY Country”), w którym brytyjski filmowiec Anthony Butts przygląda się od wewnątrz powstaniu samozwańczej Donieckiej Republiki Ludowej na wschodzie Ukrainy, ujawniając korupcję, nepotyzm i wyborcze oszustwa przywódców tzw. „Noworosji”.
W programie tegorocznego festiwalu WATCH DOCS znalazły się trzy stałe sekcje repertuarowe. W ramach sekcji poświęconej szczególnie palącym problemom dotyczącym łamania praw człowieka – „Chcę zobaczyć” – zaprezentowane zostaną między innymi: zdobywca nagród publiczności na Berlinale i Krakowskim Festiwalu Filmowym „Kto mnie teraz pokocha?” („Who’s Gonna Love Me Now”) w reż. Tomera i Baraka Heymannów, „Gorzka czekolada” („The Chocolate Case”) w reż. Benthe Forrer oraz „Ojciec, syn i święty dżihad” („The Father, the Son and the Holy Jihad”) w reż. Stéphane’a Malterre’a. W sekcji „Nowe filmy polskie”, która stanowi wybór najlepszych polskich dokumentów społecznych, pokażemy obraz „Przy Planty 7/9” w reż. Michała Jaskulskiego i Lawrence’a Loewingera, poświęcony pogromowi kieleckiemu i postaci lokalnego aktywisty Bogdana Białka, od lat walczącego o polsko-żydowskie pojednanie. W sekcji zaangażowanych filmów krótkometrażowych „Na krótko” zaprezentujemy m.in. dokument „Kwassa Kwassa” Tuana Andrew Nguyena i kultowego duńskiego kolektywu Superflex.
Kolejną sekcją tematyczną 16. MFF WATCH DOCS będzie „Rekonstrukcja. Polityka pamięci” – zakwalifikowane do niej filmy poświęcone zostały polityce pamięci i szeroko pojętej polityce historycznej. W tej sekcji pokażemy m. in. najnowszy dokument laureatki Złotego Niedźwiedzia na MFF w Berlinie Jasmili Žbanić: „Jeden dzień w Sarajewie” („One Day in Sarajevo”). Ważnym punktem programu będzie również sekcja „Populizm. Reaktywacja”, poświęcona problemowi europejskiego prawicowego populizmu. Zaprezentowane zostaną w niej filmy „Złapać Haidera” („Catching Haider”), „Przeżyć Blochera” („The Blocher Experience”) i „Model Erpatak” („The Erpatak Model”). Następna z naszych sekcji, „Próba mikrofonu”, poświęcona jest problematyce wolności słowa. Wśród filmów poruszających tę tematykę na szczególną uwagę zasługuje dokument „Bez cenzury” („Uncensored”) o kolumbijskich dziennikarzach pod obstrzałem.
Podczas 16. MFF WATCH DOCS wykład mistrzowski wygłosi Barak Heymann, jeden z czołowych izraelskich filmowców, współpracujący w duecie producencko-reżyserskim ze swoim bratem Tomerem. „Mr Gaga”, obraz poświęcony tancerzowi i choreografowi Ohadowi Naharinowi, dyrektorowi artystycznemu słynnego Batsheva Dance Company, wejdzie na ekrany polskich kin w 2017 roku.
16. edycji festiwalu będzie towarzyszyła wystawa kolektywu Sputnik Photos „Stracone terytoria. OSAD”, na której zobaczymy zdjęcia m. in. Jana Brykczyńskiego, Michała Łuczaka, Rafała Milacha, Agnieszki Rayss i Adama Pańczuka. Wystawa została poświęcona przestrzeni poradzieckiej i społeczno-politycznym konsekwencjom transformacji na tych obszarach. W tegorocznym programie znalazła się przygotowana we współpracy z kolektywem Sputnik Photos sekcja „Stracone terytoria”.
Festiwalowe projekcje będą odbywać się w kinie Muranów, w CSW Zamek Ujazdowski i kinie Antropos. Pokaz specjalny filmu „Kto się śmieje ostatni” („The Last Laugh”) będzie miał miejsce w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Wstęp na wszystkie pokazy oraz wydarzenia towarzyszące WATCH DOCS jest bezpłatny. WATCH DOCS to wspólne przedsięwzięcie wiodącej polskiej organizacji obrony praw człowieka – Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Społecznego Instytutu Filmowego oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Po zakończeniu festiwalu w Warszawie WATCH DOCS rusza w Polskę – w 2017 roku jego objazdowa odsłona zawita do ponad 40 polskich miast.
